Súng đại liên 7,62mm do nhà thiết kế vũ khí nổi tiếng M. Kalasnhicov thiết kế và được đưa vào trang bị cho lực lượng vũ trang Xô viết năm 1961. Súng đã có 40 năm phục vụ trong lực lượng vũ trang và những thành tính huy hoàng trong chiến đấu.

Giới thiệu chung và tính năng kỹ thuật

Khi thiết kế súng đại liên PK, nhà thiết kế đã sử dụng nguyên tắc tiêu chuẩn đa dụng: nguyên tắc này được hiểu là cấu tạo căn bản của vũ khí không hề thay đổi khi ứng dụng như súng máy cho bộ binh, đại liên có giá đỡ, đại liên cho xe tăng, thiết giáp hoặc súng máy phòng không tầm thấp.

Nguyên tắc súng máy đa năng được hình thành từ những năm 20 của thế kỷ XX do nhà thiết kế vũ khí nổi tiếng V.G. Fedorov. Ý tưởng thiết kế mẫu súng máy đa dụng đã được rất nhiều nhà thiết kế trên thế giới nghiên cứu, nhưng thành công nhất là tổ hợp cơ khí của Đức là Peinmetal với sự lãnh đạo của công trình sư Luis Stanger. Họ là những nhà thiết kế đầu tiên đã thành công trong việc thiết kế một súng máy đa dụng, được đưa vào trang bị của quân đội Đức vào năm 1934 với mã hiệu là MG34.

Súng máy PK được ứng dụng trong các mẫu sau:

- Sử dụng như hỏa khí đi cùng đơn vị bộ binh, như súng máy cầm tay, mã hiệu là PK

- Trên giá súng 3 chân, sử dụng như súng máy hạng nặng: mã hiệu là PKC

- Lắp trên xe thiết giáp, có mã hiệu là PKB

- Lắp trong xe tăng, xe bộ binh cơ giới, có mã hiệu là PKT

PK và PKC còn được sử dụng để tiêu diệt các mục tiêu trên không

Những súng đại liên có sử dụng các kính ngắm PPN-3 hoặc NCPY, hoặc kính ngắm quang học, được kèm thêm ký hiệu ( N) PKN, PKCN

Súng máy PK là súng máy đầu tiên của Liên bang Xô viết trở thành súng máy đa dụng, đáp ứng trọn ven những yêu câu khắt khe của chiến trường và các mô hình khai thác sử dụng. Đối với mô hình súng máy hạng nặng sử dụng giá súng Samojeskov. Cho phép tiêu diệt các mục tiêu trên không và trên mặt đất.

Năm 1962, Đại liên PK được đưa vào sử dụng như súng máy song song ( PKT) thay cho súng máy trên tăng Gojiunov SGMT.

Đáp ứng yêu cầu lắp đặt trên xe tăng có những thay đổi: Tăng khối lượng của nòng súng lên đến 1200 g để đám ứng cường độ bắn cao, chiều dài của nòng súng là 722mm để giảm độ rung giật của nòng súng với hộp khóa nòng. Lắp loa che lửa vào nòng súng để giảm lượng khí thuốc tràn vào buồng lái của xe tăng. Tháo bỏ bộ phận ngắm và đầu ngắm, vì súng sẽ sử dụng hệ thống ngắm bắn quang học trên xe. Tháo báng súng và lắp bộ phận cò điện để pháo thủ số 1, số 2 và trưởng xe có thể bắn được. Súng máy PKT được gắn song song với nòng pháo tăng.

Đại liên PKB- đó là súng máy PK, được lắp đặt cố định bằng già súng gắn trên xe bộ binh cơ giới, cho phép súng được bắn theo các hướng bắn yêu cầu.

Giá súng được thiết kế theo nguyên tắc: Trục xoay 360 dộ để bắn theo mặt phẳng ngang, trục xoay dọc để triển khai hỏa lực theo góc tà dương và góc tà âm. Hộp đựng đạn, bộ gá kết nối súng với giá súng, bộ phận hứng vỏ đạn để thu hồi vỏ đạn đã bắn. Súng đại liên PK hoạt động trên nguyên tắc trích khí, khí thuốc được trích ra từ lỗ trích khí trên thành nòng súng. Khóa nòng súng dược khóa chặt bằng 2 chốt khóa khi súng được quay theo trục ngang.

Bộ phận cò súng chỉ cho phép bắn liên thanh. Bộ phận khóa an toàn kiểu đòn bẩy khóa an toàn lẫy cò, giữ bệ khóa nòng ở vị trị phía sau của buồng nóng.

Bộ phận ngắm bắn: Kiểu mở và cấu tạo bao gồm thước ngắm và bộ phận đầu ngắm

Nạp đạn cho súng máy PK bằng dây băng. Dây băng đạn được đựng trong hộp tiếp đạn, khi súng đại liên PK được sử dụng như hỏa khí đi cùng, hộp đạn được gắn với thân súng. Với các mô hình ứng dụng khác, hộp đạn được đặt riêng. Băng đạn có loại băng 100 viên, 200 viên hoặc 250 viên đạn.

Cỡ nòng:	7,62 mm
Đạn	7,62×53R
Chiều dài súng:
Dài toàn bộ	1173 mm
Nòng súng với bộ phận giảm lửa	658 mm
Chiều dài nòng súng	663 mm
Trên giá đỡ	1270 mm
Khối lượng:
Thân súng	9 kg
Hộp đạn:
Dây băng 100 viên	3,9 kg
Dây băng 200 viên	8 kg
Dây băng 250 viên	9,4 kg
Giá chân súng	7,5 kg
Súng và giá chân súng	16,5 kg
Vận tốc V­­o của đạn	825 m/s
Tốc độ bắn lý thuyết	650 phát/phút
Tốc độ bắn chiến đấu	250 phát/phút
Tầm bắn trên thước ngắm	1300 m

Vào năm 1969 . súng máy được cải tiến và nâng cấp. Sau khi nâng cấp, các mẫu súng mới có tên là PKM ( ПКМ),PKSM( ПКCМ), PKMB(ПКМБ), PKMT( ПКМТ).

Trong quá trình cải tiến đã có những thay đổi như sau: Giá chân súng E.S. Samojencov đã được thay thế bằng giá chân súng L.V. Strepnov. Tháo bỏ loa che lửa, thay thế công nghệ chế tạo một số các chi tiết quan trọng của súng, lắp bộ phận giảm lửa, thay đổi thiết kế của tay kéo bệ khóa nòng, đế của báng và vòng cò. Những cải tiến cho phép giảm khối lượng của súng xuống được 1,5 kg và cho phép súng có thể sử dụng kính ngắm thụ động ban đêm PPK-3 hoặc NSPY (ППК-3 và НСПУ).

Súng đại liên PK và những biến thể của nó được sản xuất ở Trung Quốc với tên gọi là Type – 80, Rumania, Bugaria, Đức và Tiệp cũng sản xuất với tên gọi là M84

Những ưu điểm kỹ thuật của súng PK: Khả năng xuyên phá và tiệt diệt mục tiêu rất cao, cấu tạo của súng máy cực kỳ đơn giản, không xảy ra hỏng hóc và có độ tin cậy rất cao trong sử dụng, các chi tiết thực hiện nhiều nội hàm. Hộp tiếp đạn được gắn kết với hộp khóa nòng cho khả năng cơ động của chiến sỹ khi sử dụng trên chiến trường.

Điểm yếu của súng PK so với các loại súng tương đương của nước ngoài là khối lượng của súng nặng hơn, và khi bắn bị rung thân súng, do đó ảnh hưởng đến độ chính xác của loạt bắn